Lắt léo chữ nghĩa: Vàng thật không sợ lửa

Trong khối hệ thống chữ Nôm, vàng (黃) đem 2 nghĩa: gold color và vàng (kim loại quý). Ví dụ: Ơn vua năm ngọn cờ vàng/恩𤤰𠄼𦰟旗黄 (Lý hạng ca dao); Ngàn vàng ước thay đổi được hoặc chăng/𠦳黄約対特咍庄 (Quốc âm ganh đua tập của Nguyễn Trãi). Tuy nhiên, vàng (黃) ko cần kể từ thuần Nôm, chính vì đấy là kể từ mượn kể từ chữ hoàng (黃) vô Hán ngữ.

Hoàng (黃) là kể từ xuất hiện nay vô Giáp cốt văn đời ngôi nhà Thương, nghĩa cơ phiên bản là gold color, 1 trong những năm màu sắc thời cổ điển, tương phù hợp với 5 hành và năm phía. Hoàng còn dùng để làm chỉ dụng cụ, động vật hoang dã và thực vật làm nên màu vàng hoặc là tên gọi ghi chép tắt của hoàng thượng. Xét về danh kể từ, hoàng (黃) còn dùng để làm chỉ khu đất (huyền hoàng: trời đất); người già cả (hoàng phát hay hoàng củ); trẻ con con cái (thời ngôi nhà Đường, trẻ con 3 tuổi hạc trở xuống gọi là hoàng).

Bạn đang xem: Lắt léo chữ nghĩa: Vàng thật không sợ lửa

Xem thêm: 4 chữ tế của đàn ông: tinh tế, tử tế, thực tế và đặc biệt có kinh tế

Theo GS-TS Mark J. Alves, kể từ vàng vô giờ Việt đem xuất xứ kể từ chữ hoàng (黃) vô Hán ngữ, một chữ được phục dựng âm Hán cổ xưa là /*N-kʷˤaŋ/ (Xác toan kể từ vựng Hán Việt nguyên sơ qua loa tài liệu ngôn từ, lịch sử dân tộc, khảo cổ học tập và dân tộc bản địa học, năm 2016). Dĩ nhiên, người Việt cổ ko phát âm âm hoàng (黃) bám theo âm Hán cổ xưa, trong cả cho tới thế kỷ 1 - 2 (giai đoạn chi phí Việt - Mường vô ngôn từ học), người Việt vẫn ko trừng trị âm là "vàng" vì thế vô thời kỳ này giờ Việt chưa tồn tại thanh điệu. Đến thế kỷ loại 6, bám theo ngôi nhà ngôn từ học tập A.G. Haudricourt (Pháp), giờ Việt mới nhất chính thức đem 3 thanh điệu (ngang, huyền, sắc), thời điểm này mới nhất đem kỹ năng xuất hiện nay âm "vàng", phát âm chệch âm huáng (黃) của những người Hán, với thanh điệu là vệt huyền (\), tức thanh thản bậc trầm (trầm bình hoặc dương bình). Thế rồi, cho tới thế kỷ 17, giờ Việt mới nhất xuất hiện nay đầy đủ 6 thanh, người Việt phiên Hán Việt hoàng (黃) là phụ thuộc vào thiết âm: (h(ồ) + (q)uang), phát âm là "hoàng" (Khang Hi tự động điển).

Ngoài kể từ hoàng (黃), còn tồn tại kể từ Hán Việt không giống phát âm là kim (金), cũng Tức là "vàng" (kim loại), một kể từ xuất hiện nay vô câu Chân kim bất phạ hỏa luyện (真金不怕火) của Trung Quốc - về sau rút gọn gàng trở thành tục ngữ Chân kim bất phạ hỏa (真金不怕火), người Việt dịch trở thành "Vàng thiệt ko kinh khủng lửa". Câu này Tức là đồ vật gi đích thị thì rất có thể Chịu đựng được thách thức, luật lệ ẩn dụ nói tới "người đem nhân cơ hội chất lượng, ý chí quyết tâm thì rất có thể băng qua từng test thách". Đây là câu khởi nguồn từ chương 115 vô tè thuyết Diễm dương thiên (阳天) của Hạo Nhiên - ngôi nhà văn có tiếng của Trung Quốc: "Mây đen giòn ko bao phủ được mặt mũi trời, vàng thiệt ko kinh khủng lửa". (Ô vân già cả bất trụ thái dương, Chân kim bất phạ hỏa luyện/云遮不住太阳, 真金不怕火).